Taḥjijjat i yeggin taḥeryaḍt: Taṭiyurit n arrwina.

Am ca n wexmar n qundɛa i yeqqnent timeslayin n dduniyt‑a ca ɣer ca. Niɣ mcubcent kter ? Zemmrent tmeslayin d timeẓẓyanin umi wer netterri taynit, ad ssugurent dduniyt? Taṭiyurit n arrwina terr-d x iseqsan‑a.

Mamec mala teffɣed tminut tɛeḍled zi taddart, injem-ac utubis. ad tettrajid x utubis- nni i dd ɣa asen awarn‑as, i ɣa yennaɣen di kula n webrid ict tseɛɛet. Ttuɣa teggured ɣar wemsawal amezwar x ca n lxedmet ttuɣa teddefɛed‑as. Ad tawḍed tɛeḍled, s uyenni wer dac-t‑tticcen ca. Ammu i txeddem taṭiyurit n arrwina. Timeslayin‑a d umseḍfar‑nsent d later‑nsent, qqaren xaf‑s ayt leḥsab (Imatimatiken): war-asettir (non-linear).

Mli teffɣed ɣir cwayt zik, ataf teṭṭfed lxedmet‑nni. Aɛeṭṭel n tminut, yegga ijj n ssenslet d jjdid i mamec ɣa yeɛdu wass. Taṭiyurit n arrwina teqqar belli ibeddilen d imeẓẓyanen, zemmren ad arwnen timeslayin meɣrent. Ad yarrwina asistim-nsen yekmel. mayen umi qqaren « Later n tiḥjijat » ittawi‑dd: Melmi teccat tiḥjijat deg wafar, thezza lhawa cwayt drust. Ahezzi nni ma yejhed ma yerxu, di mant jjihet… Izemmer ad ɣer‑s yili later yemɣer. Ad yegg ijjen ssenslet d tamaynut i wsistim amen yekmel.
Senslet‑a ttmernint‑idd ɣer‑s texrazin, ar ɣa yedwel beddu‑nni nesseɛqer, d ijjen tḥaryaḍt temɣer di ca n tmurt nniḍen. Da neqqar‑as « wer nettessen manis i dd‑kkint », wi yellan d lesbab ?

D manaya ig ittejjan leḥsab n ujenna yeqqen urid mamek nessen ɣer lɣeṭṭ d usemmiḍ waha, maca ɣar waṭṭas n tmeslayin d timeẓẓyanin nniḍen. Lehmu n tmessi n kuzina waha, iẓemmar x cwayt n iseggusa ad ibeddel anẓar s tfuct!
Mala tbeddel ɣir ijjen ḥajet di beddu, ad ibeddel kulci. ibeddilen n war‑asettir aqqa-yen di qaɛ igran. Am Astrunumi (tussna n yetran), niɣ mikanika n wanict (quantum mechanics), abyuluji… Ula d tasusyulujit. S uya tettwaḥsab tatiyurit n arwina, zzat i theory of relativity n Einstein, d mikanika n wanict, zi tmeslayin yeggin tagrawla di tussna di lqern n 20.

Ɣer ɛawd: 
Layzer: Aqesses n tfawt yeḥkem dduniyt.
Anẓar s yiẓra x tmurt d tziri.

Majid Aqelɛi
Majid Aqelɛi
Majid, Izran, Tudart tazgzawt, d Tussna...

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Atiliskup n James Webb isewwar-dd ipilarn n twaggit

Ipilaren d ilfan, n ugaz d tɛejjact, d waṭṭas n yetran: Atiliskup n Webb yeksi-dd ca n twessaf wer llint wer xliqent.

Ijjen wegraw d ameqqran x tudert n Tmaziɣt n Arrif iggur ad yili di Biyya.

Iggur ad yili di min dd-ittasen ijjen wegraw d ameqqran ad tegg tamesmunt n Garabide aked twiza n tmesmunt n Abrid i tgumi d...

Ijjen wegraw d usseḥḍar x wawal, tira d tsekla n Tmaziɣt di Nnaḍur

Iggur ad yili ass-a n ssebt (01.10.2022) zi tseɛɛet n xemsa n uɛecci, ijjen uṣeḥḍar x wawal d tira n Tmaziɣt d ijjen wegraw...

Tlata n wussan n ufurmasyu i tegga Prof. Dr. Mena B. Lafkioui i yiselmaden n Tmaziɣt di Nnaḍur.

Ittwagg ijjen wemsagar n ufurmasyu i yiselmaden n Tmaziɣt deg wussan n 08, 09 d 10 zi Cutenbir i yeɛdan di tendint n Nnaḍur....