Ixef n useggʷas, ammu i das-tteggen legnus

Ass n 31 Dujenber: ttmunant twacunin, tiraren cwirti, sduqquẓen bunaḍur, sqarquben lkisan n sarbisa niɣ d campanya. Maca dduniyt wer ttidef marra deg useggʷas amaynu deg ijjen wass. din wi gi itizwaren, din wi ityuran. Maca mkul tamurt d arcuq nnes. d manaya i xef ɣa nekk aneɛdu deg artikel‑a

thinkstock.com, oatawa

Silvester d ijjen wawar yewsaɛ di tmura n irumiyyen, tteggen‑t la d isem i yḥenjiren. Isem yekka‑dd zeg awal alatini « Silva » ixes ad yini lɣabet. Selvister ittawid lmeɛna n « Bnadem n lɣabet » niɣ wenni yeqqnen ɣa lɣabet. Maca mayemmi das qqren legnus n irumiyyen i wass‑a ammu?

Manis idd‑yekka Silvester?

Fyicta n yixf n useggʷas ttedwal ɣer lweqt n arrumanut. 153 qbel i ɛissa, ttuɣa teggen‑as nnacat i beddu n useggʷas. Maca di lweqt nni ttuɣa ixf n useggʷas mkul 10 n iyuren. Ar mani d 1582 i yebda leḥsab zeg ass n 24 dujenbir ar ass n lmut n lqiss Silvester amzgaru. 31 Dujenber n useggʷas 335. Senni yebda leḥsab n wass amzwar deg useggʷas agrigi. i ɣer ḥessben azgen ameqran n legnus. Silbester yedwel d aneccet n uḥlallad deg ixf n useggʷas.
Ijirmanen la d nitni ggin ccef ṭṭaḥ.

Deg akuḍ amrwaṣṣu, ttuɣa teggen fyicta i wbeddel n useggʷas. Ijirmanen (Germans) ttuɣa teggen fyicta ḥima ad stelɛen jnun iɛeffanen n wussan ibarcanen. suya ttuɣa teggen timessi: Aṭṭas n sdaɛ, d tjararin n ukeccud areqqent. Dellqen‑asent ad nnḍent ad hwant deg iɣẓar. Wer das‑ufin mamek waha, ma d nitnin ixarrsen d amzwar di ccefcaf.
Di leɛwayed yeqqnen ɛawd ɣa useggʷas amaynu agriki, ssitimen i mkul ijjen amutti yecna deg useggʷas n jdid. Asitem‑a yekked zeg udayen « Rosch ». Nitnin qaren‑as Rosch Haschanah

Nifoto

Ammu das teggen‑t legnus.

Waxxa Silvester yekka dduniyt amn tekmel, s imasiḥiyyin d yenni wer yellin d imasiḥiyin. Maca din timura wer teggent ca fyicta ass nni. Imaziɣen, Ccinwa, Thailand, Munguli d Iran, ɣer‑sen ussan nniḍen. wer ḍfren ca asggʷas agriki.

Ustraliya d Nyuziland minzi tagʷej xaf‑neɣ aṭṭas, ittadef‑dd xaf‑s useggʷas zic, ttili ɣer‑neɣ ɛad d azgen n wass. (ittawi 26 n tseɛɛatin ḥima ad yadef useggʷas x marra tamurt), iḍeffer‑iten Jjappun d Afɣanistan, Arrusya, ɛad Uruppa d tqiccit n tefriqt. Imirikanyyen zeg ineggura

Roy Chandler / CC BY 2.0

Deg Uruppa mṣebḍan

Fyicta n Silvester mkul lgens mamek das itegg. Ihulandiyyen teggen ak lwacun nsen mayn umi qqren nitnin « Oudejaarsavond ». Tetten ca n pastili qaren‑as « Oliebollen » (yegga am ssefnej d ttibulatin) sduqquẓen caf‑s ijjen uṭermu n uceffay, ccaten‑t akd tmurt ad yegg lḥess. Inemsawiyyen ceṭṭeḥen al lweṣt n llilt, uca ssiɣan i ccefcaf.

photojenni  / CC BY 2.0

Wadday n Uruppa am Aṭalyan: qqaren‑as ass n uqarṣu azeggʷaɣ. Ttwalan iqarṣuten (slippat) izeggʷaɣen deg ass nni ittawi‑dd sseɛd. awarni 12 n djiret, tetten leɛḍes. Ifransisen teggen « Le Réveillon de Saint-Sylvestre », Ccampanya, d tqemmumin. d tenni d lɛada nsen. Iseppunya tetten ict tḥebbuct n uḍil n binu mkul ma yewta unina n glizya di Madrid, 12 n tḥebba s kulci. ɣer uneggar sessen xaf‑s ijjen lkas n binu. Lkas nni ttili ndern dag‑s ijjen txademt n wureɣ. Dd tawi sseɛd. Ca n ipurtugaliyyen, tettfen ijjen uru € deg ufus, zeɛma sfadjan zzag‑as arrzeq.
Di sennej n tmurt, d ijjen dduniyt nniḍen.

Imukan mani ssawalen taglanzit, tɣennjen « Auld Lang Syne“. Skutland tekken tlata n wussan nitni d fyicta. Sessen ijjen tsessi nsen qaren‑as « Hot Pint » texdem s wiski, sarbisa, d tmellalin.

Idanimarkyyen arrcuq‑nsen ɛawd weḥdes. Yarḍen i tḥenjirin d ḥenjiren dticucay xaf‑sen tadeḥḥakt. Tareẓẓan leqcuɛ. Arrusya teksi aṭṭas n nnacat n lmulud n ɛida, ɣa Silvester, Smuttyen la d iwarditen ukrismas ɣer nhar n 31 dujenbir.

Yogi555 / Public Domain

I barra i Wruppa?

Filippin iḥenjiren nsen neggzen deg ujenna ar mani zemmren ad awḍen, ad xaf‑sen yadef useggʷas deg ujenna. Brazil yarrḍen marra tuccemlelt, ssemlan zzag‑s tazdugi, d wafra. Maca arruḍ n daxel d aqerqac. Awraɣ ittawi‑dd agla, Azegza n layas, Aḥmaymi ittawi‑dd ṣṣbar.
Arginitina i das ifehmen, ɣerrsen deg wass‑a marra rekwaɣeḍ wer ineffɛen. Neṭṭaren‑ten zi lekwaẓa.Ekwadur teccuren imunikuten s bunaḍur, teccɛen‑asen ad dduqẓen. Ca n ttwalatin imunikuten n yewdan iḥekkmen, niɣ n yewdan n upulitik

Fuṭu losreisen
Majid Aqelɛi
Majid Aqelɛi
Majid, Izran, Tudart tazgzawt, d Tussna...

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Atiliskup n James Webb isewwar-dd ipilarn n twaggit

Ipilaren d ilfan, n ugaz d tɛejjact, d waṭṭas n yetran: Atiliskup n Webb yeksi-dd ca n twessaf wer llint wer xliqent.

Ijjen wegraw d ameqqran x tudert n Tmaziɣt n Arrif iggur ad yili di Biyya.

Iggur ad yili di min dd-ittasen ijjen wegraw d ameqqran ad tegg tamesmunt n Garabide aked twiza n tmesmunt n Abrid i tgumi d...

Ijjen wegraw d usseḥḍar x wawal, tira d tsekla n Tmaziɣt di Nnaḍur

Iggur ad yili ass-a n ssebt (01.10.2022) zi tseɛɛet n xemsa n uɛecci, ijjen uṣeḥḍar x wawal d tira n Tmaziɣt d ijjen wegraw...

Tlata n wussan n ufurmasyu i tegga Prof. Dr. Mena B. Lafkioui i yiselmaden n Tmaziɣt di Nnaḍur.

Ittwagg ijjen wemsagar n ufurmasyu i yiselmaden n Tmaziɣt deg wussan n 08, 09 d 10 zi Cutenbir i yeɛdan di tendint n Nnaḍur....