Ẓẓiyyar d umas n yeqdu.

Lami i dd usiɣ ɣer Uliman, zedɣeɣ aṭṭas n wussan akd Lwacun ameqran nbaba. yemma‑s (ḥenna), aytma‑s, suyetma‑s. Di ca n llyali nsseɛdaten netqeṣṣer dag‑sen qaɛ mara. Nejbedd aṭṭas n wawalen, zi min xef wer yessiwil weydud Arifi akd iwdan yennumɣern di lwacun‑nnes. Xelli ɛad ayyaw akd ḥenna‑s (jida‑s).

Zi min dd‑ixḍerɣ assa azzag‑s dd‑ɛawdeɣ, d awal x temɣert, illi‑s n Uliman mamek das neqqer di Arif. Imxumber di ttedder akd baba‑s, aytma‑s, d yemxumbal n weqnunni jer ddin d ddenya.

« Ma tɣira‑c ni? qa marra tinni i xf ziyyarn, mɣernt uca arewlent, ama jjint‑id imezwura: ẓẓiyar d umas n yeqdu »

ḥenna

« Arewlen‑asd tarwa‑nnes d yessis. »

Cḥal n twalatin teslim x ca n yejjen yesmeḥ di « lxarij » ad yedder di Arif? Yehwa s lwacun‑nnes amen yekmel. Urid d ijjen niɣ d tnayn, mala tesseqsid‑ten, maɣar ggin amenni? adac inin belli xsen ad ssemɣern ad ssigmen issit‑sen di tmurt n « Lislam ». Minzi tamurt n irumyyen ttagʷden ad mɣernt uca ad fɣent abrid.

Ina d ijjen uklasi n Marwes‑iwdan iẓerr‑iten Urifi di Arif. Tḥajit nsen tettwassen. Aqqa‑yen ggin ixf‑nsen helken di Uruppa, kessin tinɛacin n lehlak, d tinni n iḥenjiren. Qayen di Arif sḥinniben i tmira, ttadef‑dd xaf‑sen jer 1500 d 2000€ mala drust. Mani dasen tyura? Marra wi sneɣ zeg‑ina, uyuren‑asen tarwa‑nsen ɣir ggin 18 n iseggusa. Ɛerfen ɣa lqunṣi n tmurt wiss tnayn nsen. Ggin Passpurt uca telɛen, wer yessin ḥed manis kkin. Qeḍwent baba‑s aceddi nni n babat‑sen

« Arewlen‑as tarwa‑nnes d yessis »

Din tḥajit n yenni nniḍen, inni yeqqimen da (di Uruppa). Ijjen uklaṣi n yewdan wer umineɣ belli llan ar mani ten‑ẓriɣ s tittawin‑inu. Ina sḥinniben i tmira da, ttawyen terran s leɛbayat n Wafganistan jer tḥuna n iturkiyyen d tinni n imeɣrabiyyen rezzun x macca ḥalal. Tteqnen tiwura n tudert x yessit‑sen da. Ssawalen akd twacunin nsen taɛraft yeqquren (lfuṣḥa) minzi nettat d tutlayt n lqurɛan. Issit‑sen qayn ggurent s iḥettawen n wafganistan. Ca zzag‑sent ɛad x 9 n iseggusa. Min teggen di temɣarin nsen qa wer xaf‑s awal. Ufuɣ zi taddart n lekra di Uruppa, ɣa webyasyun, ɣa taddart di Arif. Tẓerr tfawt illa zi tburjet n wexxam.

Mani dasen tyura? Ca zeg ina llfen‑asent temɣarin x tewser, ca Arewlent ɣer tudrin n temɣarin, issit‑sen amen nniḍen. Qeḍwent baba‑s aceddi nni n babat‑sent.

Yezzilliz lḥal!

Amxumbel‑a qat ɣa waṭṭas n irifyyen‑isalafiyyen, mamek yella la ɣa ca zeg inni zi Tturk d wafganistan. Ufin tirelli d tadimukratit di tmura n irumiyyen, uca qa teggen ɣezzu di tarwa nsen. Ca n twalatin tseqsiɣ x lmexzen ma wer yelli? Mayemmi ten‑tejjan teggen ɣezzu‑ya qaɛ di temɣarin‑nsen d yessit‑sen? Amxumbel ameqran, Lmexzen n tmura n Uruppa yessen manaya!! Mkul twalat ad xaf‑s jebden awal di tribizyun.

Ijjen cwayt damzyan n yewdan i ked ɣa temsagard di Uruppa irifiyyen d imselmen d irelliyen. Tejjan issit‑sen ad ddren mamek xsent, ad ḍfrent abrid xsent, la da la dinni. Ca n ttwalatin melmi ḥessbeɣ, ttafeɣ anict n yewdan i ssneɣ di Arif ttamnen s usemquddi jer temɣert d wargaz, yujer inni n Uruppa!

ɛawd la d asalafi yessemquddat akid‑s, netta d ismeɣ n twehhabit, yerrit am netta! tenna beɛda ḥenna deg awal‑nnes:

Ufin lḥuriyya qa teggen min xsen!

Ɣer ɛawd

Deg wass amaḍlan n tḥenjirt: Asijji x tidet n tḥenjirt di Arif

Majid Aqelɛi
Majid Aqelɛi
Majid, Izran, Tudart tazgzawt, d Tussna...

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Min teɛna Rosa Parks issnekkren aɣewweɣ kunṭra i ubeṭṭu amessaẓur deg umarikan ?

Xminni i dd-njebbed awal x izumal n unhezzi n tlelli tameddant d umeglissaẓur (antiracisme)  deg umarikan, ad yili nettat zeg wudmawen i dd-ittasen ɣer...

Zi Tefrunkufunit d Tɛurba ɣer Tmaziɣufunit

Deg wemsagar ameggaru ittwaggen di tegzirt n Jerba (Tunes) i yellan d ijjen tmurt d Tmaziɣt, mmelqan dinni imɣaren n Tefrunkufunit maḥend ad bedden...

Samuel Biarnay, Afransis-nni i yessnen Tarifiyt di beddu n lqern n 20.

Samuel Léonard Biarnay, ilul di 15 Yennayer 1879, di Saint-Laurent-du-Cros, maca yemmut di 10 Kṭuber 1918 di Arbaṭ, d anessmezzeɣ d Afransis. Igga ca...

Min tenna Wikipedia X Naser Zzefzafi?

Naser Zzefzafi (isem n Zzefzafi ikk-dd zeg « Azefzaf ») ilul netta di 04 nufember 1979 di Lḥusima (Arrif), d ijjen umeɣnas d asertan d Arifi....