Taqessist n tayri tugem-itt-dd Miluda Lḥenkari zeg wedlis n Justinard (1926)

Milouda El Hankari

Milouda El Hankari

Asefru-ya ksiɣ-t-idd zeg wedlis n Leopold Victor Justinard “MANUEL DE BERBÉRE MAROCAIN (DIALECTE RIFAIN)”  1926.

Leopold-a (1878-1959) ila yella d amilitar d afransis ittxesses di tutlayt tacelḥit, maca ixdem ula x tmaziɣt n Arif (tagzennayt) maci tecqa-t-idd tutlayt tamaziɣ, ilemd-itt ḥuma a das-isehhel i uḥewwas adaf-ines di tamurt n Lmerruk. Deg wedlis-a , netta s yexef-ines yessawal x manaya: “amcubbek ameqqran i ɣar-s a fransa di Arif, d amsaweḍ akked irifiyen… almad n wawal n Arif d ccerṭ amezwaru i wemsaweḍ-a”.

Ɛawdeɣ-as tira i usefru-ya minzi iɛejb-ayi, zeg yij n wudem nettaf deg-s awalen wer neqqim ci nessexdam-iten aṭṭas, nettraḥ nettettu-ten. S manayenni, merra min yuran s tmaziɣt-nneɣ, mani ma tella, ittxessa a tt-idd-nessufeɣ. Tameslayt nneḍni minzi i dayi–tt-yenna lxaḍer–inu x usefru-ya: d ta d nnubet tamezwarut i ufiɣ ij n wergaz d arifi, yssawal x tayri s wul-ines. Manaya ittawey-ayi a useqsi-ya: mayemi gi zik, irgazen irifiyen ila ssnen ad ssiwlen x tayri ḥsen zi yenni yiḍa?  

« A dam-ferneɣ nnit a ḥenna
A dam-sseryeɣ nnit a ḥenna
A dam-ayziɣ nnit a ḥenna
A dam-ḥeryeɣ nnit a ḥenna
A dam-ssifeɣ nnit a ḥenna
A dam-gguɣ nnit a ḥenna
A dam yreɣ (greɣ) nnit a ḥenna
A dam-ssnenneɣ nnit a ḥenna
A dam-zedmeɣ nnit a ḥenna
A dam-aymeɣ nnit a ḥenna
A dam-ceṭṭbeɣ nnit a ḥenna
A dam-ssuɣ nnit a ḥenna
A dam-keḥḥleɣ nnit a ḥenna
A dam-ɛekkreɣ nnit a ḥenna
A dam-sewwceɣ (sewwkeɣ) nnit a ḥenna
A dam-mecḍeɣ nnit a ḥenna
A dam-hajjreɣ nnit a ḥenna
wa derreɛ-ayi ruxa nnit a ḥenna. »

Ij n wergaz iqqar amya  i tmeddukkelt-ines.

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Min dak-tenna yemma-k ula d necc tenna-ayi-t yemma.

Deg ijj n wass di zzman iεdan, memmis n uɣeṛḍa imdukkul aked memmis n umucc.iraren, ferḥen, sseεdan ass-nnsen d aṣebḥan qbala. yiweḍ-dd uεecci kul...

Samuel Biarnay, Afransis-nni i yessnen Tarifiyt di beddu n lqern n 20.

Samuel Léonard Biarnay, ilul di 15 Yennayer 1879, di Saint-Laurent-du-Cros, maca yemmut di 10 Kṭuber 1918 di Arbaṭ, d anessmezzeɣ d Afransis. Igga ca...

Min tessnem x « Rusadir » niɣ x Mlilet taqdimt ?

Rusadir ttuɣa-tt d ijjen tendint, qqaren belli tettwagg s ufus n ifuniken d Irumaniyen, maca din wi iqqaren ila abilaj n Rusadir ggin-tt Imaziɣen...

Tamesmunt n « Ad nuru i yimyura s Tmaziɣt » tessnewju Andic Cahid

Tamesmunt n "ad nuru i yimyura s Tmaziɣt", iggur ad tegg ijjen wemsagar d aseklan ggin-as i yisem « Mayd nnan idlisen ? » aked umari Cahid...