Lemrabeṭ, mmi-s n Biyya, iwwi tsemɣurt n Malaga n tsekla di Spaniya.

Muḥemmed Lemrabeṭ isseεdan azgen n tudert-nnes amezwaru di Lḥusima, mani ig ilul, azgen-nnes nniḍen zi tudert-nnes isseεda-t gi Madrid, mani i ttuɣa iḍeffer tɣuri-nnes. Kul amkan isseεda dag-s 19 iseggusa. Iles n yemma-s d Tarifit maca itteɣẓaẓ ula d Taspanyut.

« Ijjen Tmadridit ɣer-s 31 iseggusa d ijjen Umarruk ttemsagaren di Tiṭṭawin maḥend ad afen tẓuri i ten-icerken ». D aya min xef issawal wungal n « lebḥer n sseḥra ‘Desierto Mar’ ». Mmi-s n Biyya, Muḥemmed Lemrabeṭ, iwwi tasemɣurt n Malaga x udlis i d-issufeɣ, mani amsagar jar iffus n d ẓelmeḍ n umiditirani, ttemcubbukent din aṭṭas n tḥuja i ixes ad tent-iεawed deg wungal-nnes.  

« Manaya maci d uṭubyugrafi, maca mkul awrik issawal x ijjen uzgen zzag-i, x min sseεdiɣ nec i yellan d ijj n uḥudri d Arifi ruḥeɣ ɣer Madrid, zedɣeɣ dag-s bac ad dag-s ɣreɣ, nec s tnayen idsen ». D manaya i yenna Muḥemmed Lemrabeṭ i ɣer yella 38 iseggusa, i d-ikkin zgi Biyya.

Tira n Lemrabeṭ d ijjen wazzareg ttemselqan dag-s tnayen n imaḍlanen, ijjen bu lmexbaza ig ibeddan lxedmet-nnes ɣer tlata n ssbeḥ, maca irezzu x sseεd n tudert-nnes, aked ijjen tḥenjirt zgi Madrid i izeddɣen di Tanja, tameggarut-a tesslemmad di tesdawit n tẓuriwin i yecnin. Tussna-ya min xef ɣa mselqan s tnayen idsen. « Ttwaliɣ ila tamunit x tẓuri teḥḍar deg wungal kter zeg umseksi jer tanyen n imaḍlanen ». I yenna Muḥemmed.

Ad yili ungal-a ismuna jer ticli n Lemrabeṭ d netta yallah ila ɣer-s 19 iseggusa wami iruḥ ɣer Madrid bac ad ikemmel tɣuri-nnes maḥend ad idwel d amuhendiz, waxxa tudert tejj-it ad ikemmel tɣuri-nnes x tussna n tsertit. Zi senni netta iqqim di tmurt n Spaniya. « Lḥusima d ij n temdint dag-s twasit Taspanyut aṭṭas, temẓi-inu teqqen ɣer Spaniya ». D aya i yenna umari i yebdan ittari s Tespanyut ca n εecra iseggusa zi mani.

Mamec yenna belli zi tzemmar timeqqranin i yegga, d adaf di telmect n wergaz min xef issawal deg wungal-nnes « Wer din bu iceqfan i yeqqimen zeg uḥudri-nni ameẓẓyan i d-yusin ɣr Spaniya bac ad idwel d amuhendiz, maca dag-s min iqqimen zeg uḥenjir-nni i ttuɣa ixsen ad idwel d artista ». D netta issawal x ixef-nnes.

Eva Diaz, i yellan d Tamɣart n wammas Andalus n tsekla, tenna « iles d ijj n umeknaw ismunan tussniwin, lxedmet n Muḥemmed d ijj n umeknaw ». Amɣar n taddart n wefsar Galaxia, Joan Tarrida, yenna belli ungal-a yudef deg ufinumin n imariten n yerrin zi Tespanyut d iles n tira-nnsen, tticen abɣur i tsekla n tmurt Taspanyut.

Tasemɣurt i yewwi Muḥemmed tettakk°aḍ ar 18.000 n Yurut, mamec ttuɣa yettwafsar wungal-a di taddart n wefsar i dd-neydar s-nnej.  

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Min dak-tenna yemma-k ula d necc tenna-ayi-t yemma.

Deg ijj n wass di zzman iεdan, memmis n uɣeṛḍa imdukkul aked memmis n umucc.iraren, ferḥen, sseεdan ass-nnsen d aṣebḥan qbala. yiweḍ-dd uεecci kul...

Samuel Biarnay, Afransis-nni i yessnen Tarifiyt di beddu n lqern n 20.

Samuel Léonard Biarnay, ilul di 15 Yennayer 1879, di Saint-Laurent-du-Cros, maca yemmut di 10 Kṭuber 1918 di Arbaṭ, d anessmezzeɣ d Afransis. Igga ca...

Min tessnem x « Rusadir » niɣ x Mlilet taqdimt ?

Rusadir ttuɣa-tt d ijjen tendint, qqaren belli tettwagg s ufus n ifuniken d Irumaniyen, maca din wi iqqaren ila abilaj n Rusadir ggin-tt Imaziɣen...

Tamesmunt n « Ad nuru i yimyura s Tmaziɣt » tessnewju Andic Cahid

Tamesmunt n "ad nuru i yimyura s Tmaziɣt", iggur ad tegg ijjen wemsagar d aseklan ggin-as i yisem « Mayd nnan idlisen ? » aked umari Cahid...