Asiya tɛerra deg usarij.. Aɣrum ḥafi n Muḥemmed Cukri (09)

Asedwel ɣer Tmaziɣt : Omar LMEDDAM, Tawlaft : Ahmed Abdelkhalki

Jjiɣ twuri-inu di lqehwa. Wami ttuɣa-ayi zgenfiɣ lemdeɣ ad ymareɣ ijḍaḍ di teḥwict. Ṭṭfeɣ ijjen wesɣun iqseḥ qqneɣ-t ɣer yijjen wurtu tteggeɣ zzay-s ḥennayrur. Ḥennayrur iskukkuḍ-ayi. Itttkkar-ayi ubellaw-inu ameẓẓyan xminni tteggeɣ ḥennayrur. Lemdeɣ afdaḥ di tsarijt zi ttessawen taḥwict. Tekkreɣ zic ad acreɣ igumma zi tseklutin, iyaẓiḍen d tmellalin-nsen d waṣḍawen n yedbiren. Marra imucan n wassḍawen di teḥwict ssneɣ-ten. Min ttafeɣ znuziɣ i ayetbab n tḥuna n tuddurt. Tamexsa-inu i taqqut mkul ass tettmerni. Tyaẓiḍt, tɣaṭ, taqzint, tafunast… D tinni ttuɣa d tiwetmin-inu. Taqzint xargeɣ-as buseyyar xef uzellif, tteqqneɣ tafunast, zi ssin aɣil-in wi ɣa iggʷden zi tɣaṭ d tyaẓiḍt ?

Idmaren-inu tteqqsen-ayi. Sseqsiɣ xef manaya yinni imɣaren. Ittwanna-ayi belli d awaḍ. Aneẓbar di tibbucin-inu yuffen xmi dayi-ittekkar. Tteggeɣ paxita xef arramat n min illan ḥṛam d min illan ḥlal. Xminni d-neṭṭareɣ ddigri am wexṛuṛ ttaciɣ aked winat-inu iyzem ɣer umadaf.
Tuffut-nni ulyeɣ wef yijjen wurtu. Ttwaliɣ Asiya zi jar tseḍwin. Tecrurud. Tettades ɣer tsarijt. Mala terra-ayi-d taynit ad as-t-tini i baba-s. Ula d netta amecnaw baba ɛemmars ma ẓriɣ-t isfarnin. Ad inɛel Rebbi marra ibabaten i mala nitni amecnaw baba. Terra s wudem ɣer laggʷaj d ladas. Tbedda. Tesḥessa. Tiṭṭawin-nnes mɣarent tibarcanin ḥeṭṭant. Tessaggʷad. Mli ttuɣa wer tt-ssineɣ ad tili tɣil-ayi d tajennect. Tettades ɣer tsarijt s yijjen usurif s taryazt d yijjen nneḍni s tiggʷdi. Ma teggʷed niɣ ? I mecḥal tarra s wudem ammu d wammu niɣ!

Tecrurud axmi teggur xef tmellalin teggʷed ad tent-terreẓ. Tbedd xef tnebdat n tbuda n usellum axmi aqqa-tt weḥdes deg umaḍal. Tsarrew abyas n nawwa-nnes. Wer qqimeɣ ttwaliɣ ḥa arramet-nnes. Tnurẓum nawwa-nnes tazwiwweɣt am wafriwen n wejḍiḍ irezzun ad iḍew netta wer iṭṭiw. Twesseg d ict tuccemlelt zi sennej i arramet-nnes ar tadeynit-nnes. Issehrulluy azellif-inu s taẓyuḍi. Tbehḍeɣ. Tweṭṭa tazart zeg wufus-inu. Sɣellyeɣ tenni deg uqemmum-inu. Tazyawt-inu tfarɣ. Iwḍa zzay-s wezyen. Teyyar d tfuct tezweɣ awarn-as dinni tfawt am tmellalt tarreẓ di tẓewḍa d tazeyzawt. Lmal sebbḥen. Ijjen wejḍiḍ itjaw idbiren tɣerɣiren, ijjen uyaẓiḍ isququɛ, asḥunḍart n yijjen weɣyul isdurri maṛṛa timijjawin wer twiliɣ. Wer twiliɣ ḥa tenni … iteksen arruḍ.

Asiya tekkes arruḍ. Txarrseɣ marra min illan itekkes arruḍ : tiseklutin weṭṭant-asent tefray, iwdan ittwakkes-asen warruḍ, lmal iweṭṭa-asen ucewwaf d ineẓḍawen. Teḥluṭṭuf nawwa xef arramet-nnes. Tekkes aṛṛuḍ. Asiya tekkes arruḍ. Yelli-s n bab n teḥwict tekkes arruḍ. I mecḥal itwesseg min ɣars di arramet nnes ! i mecḥal ibbarcen min ɣar-s di arramet-nnes! Idmaren-nnes uffen. Ixfawen n yebbac-nnes bedden. Izaggʷen n wadday n tmiṭ-nnes d ibarcanen ssaggʷaden cnan. Xmi dayi-itekkar iteqqes-ayi. Tessuruf sin n isuraf xef tnebdat n tsarijt. Ameɣɣer in itmarni. Acewwaf-nnes d abarcan isnuffara-tt zi deffar. Tettadar. Tweṭṭa- as-d tmuzart xef tɣaṛḍin-nnes ɣer zzat. Tɛarra zi ɣar deffar. Itnurẓum weysum-nnes acemlal zi deffar xef tallest-nnes ifsusen. Yuff ayi uqemmum-inu s ikuffan. Itkukkuḍ. Teqqes-ayi arramet-inu s taẓyuḍi.

Tarjijet tmiẓiḍt d wenḍar yiẓiḍ ssarxun-ayi jjin ayi tturjiɣ-amen sendeɣ xef tseṭṭa useklu, yuẓa ɣar-i manayenni uca ttuɣa ggur ad wḍiɣ. Teḍḍar-d s cwayecwayt tibuda usellum iteḥruṭṭufen. Tsekkʷeḍ deg waman. Tessuff ineẓḍawen ibarcanen n tiddaɣ-nnes d yedmaren- nnes icemlalen ibedden. Trucc txuxet-nni jar imeṣḍan. Trucc maṛṛa arramet-nnes uca tenḍew. Ḍriɣ. Ggureɣ xef kuẓ s lḥess. Snuffareɣ as arruḍ jar tugga ṭṭarf i tsarijt. Dewleɣ s ubirreh ɣer sennej i tseklut. Sfarnineɣ trajiɣ min ɣa imsaren. Tetteɣ tazart s mezri am wamẓiw. Ttuɣ tamenziwt d tmesɣiwt di tuddurt. Tfetteḥ am teslemt. Tɣelli ttaliy d sennej i waman am rbak n yeɣzar. Am benyemri-nni xef ttesliɣ, tessij d uca tweḍḍar.

Γer ɛawed: Cukri ibda ittcala x yixef-nnes.. Aɣrum ḥafi n Muḥemmed Cukri (08)

Taḥwict tiẓẓif s tmijjawin icnan d tinni wer icnin. Minmma icna : xef uɛeddis-nnes, wef weɛrur-nnesn xef iɣezdisa-nnes, xef uzellif-nnes niɣ tbedd am tzeyyat deg waman teɣli niɣ ksin-tt waman. I cḥal icna mala tɣil wer tt-ittwili ula d ijjen.
Tuliy d teqdiddis. Tettebheḍ. Tesnuffura idmaren-nnes s uɣil nnes aẓelmaḍ, s ufusi swadday nnes. Trezzu s utebheḍ d tiggʷdi. Tamettant-inu ! tettarra s wudem ammu d wammu s tiggʷdi. Tamettant-inu ! tufa nawwa-nnes. Tireḍ-itt amen tarekkʷal. Tweḍḍar temlel-nnes. Tteḍṣiɣ s tibbuhelya. Aɣyul tanya isdurri marra timejjawin.

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Min dak-tenna yemma-k ula d necc tenna-ayi-t yemma.

Deg ijj n wass di zzman iεdan, memmis n uɣeṛḍa imdukkul aked memmis n umucc.iraren, ferḥen, sseεdan ass-nnsen d aṣebḥan qbala. yiweḍ-dd uεecci kul...

Min tessnem x « Rusadir » niɣ x Mlilet taqdimt ?

Rusadir ttuɣa-tt d ijjen tendint, qqaren belli tettwagg s ufus n ifuniken d Irumaniyen, maca din wi iqqaren ila abilaj n Rusadir ggin-tt Imaziɣen...

Aɣennij anegdud g Arif : amezruy d termitin

Amari: Mimun Lwalid Asuɣel: Sufyan Lhani Mala taẓuri d afares animan axerras n kul tagrawt tanefgant, aqa Arif ɣur-s asneflul-ines g uẓawan d tedyazt d ccḍiḥ...

Ijj ittaley ijj ihekk°a, tḥajit n yensi d wuccen.

Ijj n wass zeg wussan i yeɛdun, insi, tiwey-it-idd deg yij n lexla, yurf s fad. Iban-as-dd yij n wanu, iruḥ ɣer-s, yufa-t yulleɣ,...