Asiɣ n tfawt x wezlawi Saεid ƐEBBUTI

Yura-t: Ḥalim Lmadani

Deg umegrad-a, iggur a nessiɣ tfawt x yij n wezlawi d aqbur, yewta iẓewran-nnes deg yiger n tira d usefru d weɣnas…

A nbedd ɣer wezlawi i yuran 12 n wamuden. Yura-ten s ufus-nnes x tefray, yesmun-itent deg yedlisen, mɣir idlisen-a εad wer dd-ffiɣen ɣer tudert. Azlawi-ya i xef ɣa nessiɣ tfawt ad yili teslam i tmedyazin-nnes tizegrarin i izemmem s tniɣt-nnes, timedyazin i yettwafesren x yij n tesna x facebook, i umi qqren: « Tafersit jer yiḍennaḍ d wass-a », azlawi-ya netta d Saεid ƐEBBUTI.

Ilul Saεid ƐEBBUTI ass n 17 zeg wayyur n Mars asegg°as n 1968. Di temẓi-nnes, ttuɣa tecqa-t tiraret n tcamma n uḍar d teɣri d tirarin tinegrawin. Awerni umi yeksi taselkint n tɣuri n weswir amenzu di tegrawt n tinmal n wammas n Tfersit deg usegg°as n 1981, yeksi taselkint n ubrubi zeg usinan n wesmutteg n Dris amezwar di Miḍaṛ, asegg°as n 1984-1985.
Zi ssenni, yeḍfer tiɣuri-nnes deg usinan n L’Amal i yellan d asinan amezwaru i ɣa yennuṛeẓmen di Miḍaṛ asegg°as n 1986, yeḍfer tiɣuri-nnes di tzuni n tsekla tatrart.

yura 12 n wamuden, yura-ten s ufus-nnes x tefray ismun-itent deg yedlisen, mɣar idlisen-a εad wer dd-ffiɣen ɣer tudert.

Deg usegg°as n 1988, yemmutti ɣer usinan n Ɛebdrreḥman Ben Zidan di temdint n Meknas. Deg usegg°as-nni wenni, yiweḍ ad yeksi taselkint n tbakalurit di tzuni n tsekla tatrart.

Awern-as, ikemmel tiɣuri-nnes tamesdawt di tesdawit n Mulay Smaεil, izemmem di tzuni n tutlayt taglinzit d tsekla-nnes, iksi dag-s turagt deg usegg°as n 1993.

Di 1994 ttuɣa-t d bab n cci n yij n lqehwa amen dag-s t-ttuɣa d axeddam di twalat d ijjt. Lqehwa-ya ttuɣa-tt tecna i wesmuni n yenni yeksin amnus n tussna. Xenni yiweḍ alami i deg-s tettwagg ij n tmesmunt tettwasemma « Anwal i tussna d tunnunt », manaya di 2-11-1997. Tettwaḥsab d tamesmunt tamezwarut ɣa yettwaggen deg wemcan-a. Yemmutti ula ɣer usuyur amesmun, yiweḍ al ami ibedd x kter zi 33 n tilalin deg waṭṭas n yegran idelsanen d tunnunt d tussna tamaziɣt.

Di 14 mayu 2005, issers llsas netta d ca n imeɣnas deg yiger n rryaḍa, « Asgraw n tfersit i tcamma n uḍaṛ »

-Deg useggʷas n 2002 yura adlis n usefru, isemma-t « Tibratin n tayri yullɣen »
-Awern-as deg 2003 immerni-dd wenneɣni yegga-s  » Tifras inu »
-Deg 2004 yura « Ssabet deg wenḍrar n wussan »

Deg useggʷas n 2004, nican deg imeggura n Febrayer, ibedd x tnayen isedditen n ubeddi aked tesga n Lḥusima x min das yemsaren n unhezzi n tmurt. Taseddit tamezwarut ɣer tegrawt n AYT ƐEBDELLAH, wiss sin ɣer tegrawt n TWESSART deg yibeqquyen. Marra manaya s yisem n tmesmunt n Anwal i tussna d tunnunt di Tfersit.

Deg useggʷas d ijj, yura tamezgunt s tamziɣt, isem nnes « Zi da ɣer diha »
Awern-as, deg useggʷas n 2005 yura sin n wamuden:
-Tcuni n wejḍiḍ
‑Ini-as

Di 14 mayu issers llsas netta d ca n imeɣnas deg yiger n aṛṛyaḍa, « Asgraw n tfersit i tcamma n uḍaṛ »
Ittwaḥsaben zi tmegga timeqqranin di tegrawt n tfersit.

Lexxu aqqa-t itteg asuɣel i yijj n wungal « Afriwen yerrẓen » zi teεεrabt ɣer Tmaziɣt, n umaru Alubnani Jebran XALIL. Wer ntettu adlis i dd-yessufeɣ s tutlayt n Teεεrabt, umi yegga azwel: « Ixerrisen di Tmaziɣt: Tutlayt, Tussna d tmagit. »

Din amuden nneɣni wer ten-dd nidar: 
Amud wiss 12, Tifawin n tayri
Amud wiss 11, Tɣuyyit n llilet
Amud wiss 10, Iṣuṛaf aked nneqran n tfuct
Amud wiss 9, Jar tubbarcent d temlel
Amud wiss 8, Tirjin n iseqsan
Amud wiss 7, ibeḥreren n tayri
Amud wiss 4, ssar nni n wejḍiḍ.

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Min dak-tenna yemma-k ula d necc tenna-ayi-t yemma.

Deg ijj n wass di zzman iεdan, memmis n uɣeṛḍa imdukkul aked memmis n umucc.iraren, ferḥen, sseεdan ass-nnsen d aṣebḥan qbala. yiweḍ-dd uεecci kul...

Samuel Biarnay, Afransis-nni i yessnen Tarifiyt di beddu n lqern n 20.

Samuel Léonard Biarnay, ilul di 15 Yennayer 1879, di Saint-Laurent-du-Cros, maca yemmut di 10 Kṭuber 1918 di Arbaṭ, d anessmezzeɣ d Afransis. Igga ca...

Min tessnem x « Rusadir » niɣ x Mlilet taqdimt ?

Rusadir ttuɣa-tt d ijjen tendint, qqaren belli tettwagg s ufus n ifuniken d Irumaniyen, maca din wi iqqaren ila abilaj n Rusadir ggin-tt Imaziɣen...

Tamesmunt n « Ad nuru i yimyura s Tmaziɣt » tessnewju Andic Cahid

Tamesmunt n "ad nuru i yimyura s Tmaziɣt", iggur ad tegg ijjen wemsagar d aseklan ggin-as i yisem « Mayd nnan idlisen ? » aked umari Cahid...