Cwayt n wawal x Meɣriḍu (1)

Muḥemmed Inɛisa

Min yeɛna Meɣriḍu ɣer irifiyyen ?

Qbel i ɣa ssiwleɣ x lmuselsel n Meɣriḍu, xseɣ ad ssiwleɣ cwayt x min yeɛna Meɣriḍu di twengimt n Irifiyen?

Meɣriḍu d ijj n wejḍiḍ iqeṭṭa x yewdan iɛeffanen amec x-as tessiwer Kenza di texrazt tamezwarut, d Ṣareḥ Ɣancu di texrazt wis 2. Dinni wi yeqqaren ɛawed belli Meɣriḍu d alaɣi waha wer ibeṭṭi ca jer yewdan iṣebḥanen d iɛeffanen, xminni das-dd‑ttarciq yettlaɣa s yisem i ca n ḥedd, uca mara yerra x-as bab n yisem s nɛam, a s-yini Meɣriḍu wer x-ak dd-ittiweḍ ɛam ! S uya mara teslid i ca wlaɣi wer tessined manis i dd-yekka, ɛemmers wer qqar a nɛam.

Manaya ɛeqleɣ x-as zi temẓi, ttuɣa ttɛawaden-aneɣ-t iwdan imeqqranen. Meɣriḍu d ajḍiḍ niɣ d alaɣi waha, yettɣima d ijj unuri iḍeffar atarras di tudart-nnes, izemmar ad yili Meɣriḍu d ijj n wemẓiw saqaren-t-idd irifiyyen maḥend ad ḥḍan tarwa-nsen zeg iɣriben i yzemmaren a ten-ḍerren.
Meɣriḍu isxedem-it wezlawi Ɛumar Bumezzuɣ di tnayen n tqessisin-nnes i yettwassnen s waṭṭaṣ di Arrif, ict iɣennej-itt Buɛarfa Ayyawen, tenneɣni ɣennjen-tt Itran.

Tifawin x lmuselsel n Meɣriḍu

Di 30 n texrazin, neffurrej di lmuselsel n Meɣriḍu di ttelfaza n Tmaziɣt di arremḍan-a yeɛdun. Meɣriḍu d ijj n lxedmet n Muḥemmed Buzeggu di ssinaryu, Tarik Lidrisi deg usufeɣ, cercen day-s aṭṭas n wudmawen i yetwassnen deg iger n sini, ttelfaza niɣ d amezgun.
Lmuselsel-a ittirar x waṭṭaṣ n tmeslayin i yeqqnen ɣer tudert Irifiyen, zzay-sent : Amseksi x wagla jer wenni ɣer yella d wenni wer t-yeɛrimen, aɛraq, taɣennant, ddenf, Tayri, ɣezzu, tasertit…

Di lmuselsel, Meɣriḍu d tili tettɛawan Kenza d Idir maḥend ad qḍan x Ṣareḥ Ɣancu d Buyfiran, tnayen n wawmaten zi sḥab agla i yeggin ɣezzu deg waṭṭaṣ n yewdan, ttawyen timura i yfellaḥen, ssekkan iwdan di tɣerruba ɣer lxarij, azyen ameqqran yetmetta di lebḥar.

Meɣriḍu, Kenza, Idir, tnayen n yirgazen d ijj n temɣert nejmen zi lmewt awerni aneqbar i zzay-sen tegga tɣerrabut di lweṣt n lebḥar, ijjen wer yessin wenneɣni, maca yesmun-iten uxarres di qeṭṭu x Ṣareḥ Ɣancu i ten-yessekken di tɣerrabut ad mmten.

Ṣareḥ Ɣancu d wma-s Buyfiran ṭṭfen taɣennant jar-asen, ijj wer iqebber wenneɣni, maca s tnayen ṭɣan x ɛibadllah, ṭṭɣan ura x tarwa-nsen d temɣerin-nsen, tteggen ɣer min dasen-teqqar taɣyuli-nsen, ddiyyaɛen yessis n midden, tɛeddan x ifellaḥen, ttawyen-asen agla-nsen s jjehd d lqanun i ssaɣen s tenɛacin minzi ɣer-sen ifassen di lmejlis ljamaɛi n ddcar n yimrabḍen.

X uɣezdis n manaya dinni ijj n tḥajit n tayri d taqdimt jar Menṣur (Baba-s n Idir) d Amina tamɣert n Ṣareḥ Ɣancu, Menṣur yexs ad iṣeffa leḥsab aqdim ak Ṣareḥ i das-yiwyen tayri-nnes s tenɛacin, s uya yessekk-dd mmi-s (Idir) maḥend ad yegg ifilan ak Ṣareḥ.
Buyfran icedd ifilan mliḥ di ljamaɛa, igga-sen marra arecti deg uɛeddis i lmurecciḥin i kid-s, ura d Ṣareḥ Ɣancu yegga iɣunca di lmuɛaraḍa n lmejlis (Nawal i ked yettmun di tnuffra) d taɣennant i wma-s Buyfiran.

Dinni timesrayin nneɣni yessawer x-asent lmuselsel wer zemmareɣ a tent-idd-iydareɣ marra, maca a ɣer-sent beddeɣ xminni ɣa yiniɣ array-inu di Meɣriḍu di min dd-ittasen.

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Takuppat n umaḍal 2022: Umi acrak n tseḍma n Lmuɣrib imseḥ Imaziɣen.

Yura-t: A. Bodetti Asmezzeɣ zi www.middleeasteye.net/ Mala “amaḍal Aɛrab” imun ɣer deffer i Lmuɣrib deg wecrak-nnes di tkuppat n umaḍal, ca n Imeɣrabiyen...

Min teɛna Rosa Parks issnekkren aɣewweɣ kunṭra i ubeṭṭu amessaẓur deg umarikan ?

Xminni i dd-njebbed awal x izumal n unhezzi n tlelli tameddant d umeglissaẓur (antiracisme)  deg umarikan, ad yili nettat zeg wudmawen i dd-ittasen ɣer...

Spanya tettagi ad tenɛem s min tegga d ɣezzu di Arrif.

Ila ca n tebratin i yettunuḍen, qqarent ila Spanya txes ad tenɛem s min tegga di Arrif, uca ad tewwec 100 melyun yuru...

Dzayer – ddewla teḥkem s ɛecra n iseggusa teqqen x ukarikaturist Aqbayli Ɛinuc

Tasenbḍayt n Bgayet teḥkem-dd s ijjen leḥkam maḥend ad tḥebbes akarikaturist Aqbayli Γilas Ɛinuc. Tewca-as ttuhmet n « useɣḍel zeg uselway n tegduda d ubersigg°ed ». Ijjen...