Arrif: ma iggur Irifiyen wer ttifen min ɣa swen deg iseggusa i d-igguren?

Unesco tenna belli 700 melyun n yewdan deg umaḍal ila wer zemmren ad awḍen ɣer waman n tsessi isebḥen deg useggas n 2016.

Amek nessen tamurt dag-s 70% n waman, zzag-sen aman imiẓiḍen i ittakk°aḍen 2.5% waha, zzag-sen ḥa 0.7% i ittakkwaḍen ɣer bnadem.

Aɣbal-a n waman iqillten di tmurt, waxxa amenni wer yebḍi ca mliḥ jar yewdan merra. 85% zeg imezdaɣ n dduniyt zeddɣen deg imukan qesḥen di tmurt.

Asxedem n waman ula netta isḍuqqeẓ-d aṭṭas n wemherwaḍ, minzi 70% n waman ttraḥen ɣer tfellaḥt, nnumru-ya izemmer ad yaweḍ ar 90% di tmura iggamen ԑad.

Kul tminut, xemsa n midden ttmettan deg umaḍal minzi wer zemmren ad awḍen ɣer waman n tsessi.

AMM (Tamurgant n tmura imunen) tettwala ila zi ssa ar 2030, tutra n waman a teԑda x 40% n ufras qqaԑ.

Ureɣ-a aḥmaymi (zeԑma aman) iggur ad yili d amsaras (enjeu) n twennaḍt ameqqran, ula kṭer di tmura n wafrika adu sseḥra, d tmura n ẓelmeḍ n Wafrika.

Di min iqqnen ɣer Lmuɣrib, imerzuten ttrajan ila Lmuɣrib ad yexser ca n 80 zeg iɣbalen (les resources) n waman di 25 iseggusa i d-igguren.

Lmuɣrib aqqa-t di kabisa tamezwarut

World Resources Institute (asinag amaḍlan n yeɣbalen) immel-d ila Lmuɣrib iggur ad yaweḍ ijjen ẓeyyar x wamand ameqqran zi ssa d 2040. Ẓeyyar-a x waman nxes a zzag-s nini xmi imezdaɣ ttɣasṭaren aman kṭer zeg waman illan di jjihet mani zeddɣen.  

A neḥseb kul jjihet ila tecca aԑmud zeg waman, xminni kul amzdaɣ ittili ɣer-s lḥeqq di qell zi 1000 n imitrawen amekkuẓ n waman imiẓiḍen i useggas.

Tḥesseb AMM (Tamurgant n tmura imunen) belli Lmuɣrib ittԑic ẓeyyar n waman, aked 500 n imiṭrawen imekkuẓen i umezdaɣ, mani di 1960 ila kul amezduɣ ɣer-s 2500 n imitrawen imekkuzen.

Ahekku-ya nzemmer a t-nefhem alaḥsab ijjen useggas ttuɣa dag-s inuẓar udrusen di 2015-2016, aked tzawa d lazaɣ i yellan di ca n jjwayeh di Lmuɣrib.

Mala nzemmer a nessnjem ijemmuԑen n tneddam imeqqranen am Kaza niɣ Merrakec, maca yeffus n Lmuɣrib ԑawed i ɣa yeccen aԑmud zi lazaɣ-a.

Jjihet n Dra-Tafilalt, ula kṭer tandint n Zagura, tettԑic ijjen wemxumbel n usugur n waman, imezdaɣ hekk°an-d x lmexzen i wer itteggen tizemmar-nnes din.

Ttwaggent timeskanin (des manifestations) s lbidawat n waman deg ifassen, maḥend ad rren imezdaɣ taynit s nnaqes n waman. Imezdaɣ n Zagura, ig ittakk°aḍen ca n 34000 umezduɣ, ttuɣa wer zemmren ad afen aman i ca n wussan mseḍfaren, niɣ ttasen-d ɣer-sen ca n tminutin d timeẓẓyanin deg wass. Aman-a ma wer llin ca d imezdiga niɣ maci n tsessi.

Deg useggas n 2012, tawzirt n twennaḍt Tameɣrabit tenna ila nnaqes yus-d minzi drus n wenẓar i yellan. Anẓar-a i yudrusen yus-d ԑawed s ubeddel n uklima d usxdem aԑeffan i waman, d manaya i yeggin nnaqes n waman di jjihet n Dra-Tafilalt, Arrif d Rrḥamna.

Amaynu

Yeqqen ɣer-s

Spanya tettagi ad tenɛem s min tegga d ɣezzu di Arrif.

Ila ca n tebratin i yettunuḍen, qqarent ila Spanya txes ad tenɛem s min tegga di Arrif, uca ad tewwec 100 melyun yuru...

Lmexzen Uliman yeṭṭef ijj n ucekkam n Lmeɣrib!

Karlsruhe (DPA): Lidara n ḥeṭṭu n tmurt talimant teṭṭef di letnayen yeɛdun (14 nuwenbir) ijjen Umeɣrabi di temdint n kulen, tcekk deg-s belli ttuɣa...

Min tessnem x « Rusadir » niɣ x Mlilet taqdimt ?

Rusadir ttuɣa-tt d ijjen tendint, qqaren belli tettwagg s ufus n ifuniken d Irumaniyen, maca din wi iqqaren ila abilaj n Rusadir ggin-tt Imaziɣen...

Min tenna Wikipedia X Naser Zzefzafi?

Naser Zzefzafi (isem n Zzefzafi ikk-dd zeg « Azefzaf ») ilul netta di 04 nufember 1979 di Lḥusima (Arrif), d ijjen umeɣnas d asertan d Arifi....